უკვე 135 წელია, რაც ქართული მინერალური წყალი “ბორჯომი” ისტორიას ქმნის. მდიდარი წარსულითა და უნიკალური ბუნებრივი შემადგენლობით ამაყი ბრენდი, მსოფლიოს უამრავ ბაზარზე ახალი ვიზუალური იდენტობით წარსდგება.  რედიზაინი ბრენდის მემკვიდრეობით, ტრადიციების დაფასებითა და უმაღლესი ხარისხის ხაზგასმითაა შექმნილი. სწორედ ასე აგრძელებს “ბორჯომი” ვიზუალური თანმიმდევრულობის შენარჩუნებას როგორც მთავარ, ასევე ინოვაციურ პროდუქტებში მსოფლიოს სხვადასხვა ბაზარზე. განახლებული იდენტობა ბრენდის მდიდარი ისტორიითაა შთაგონებული. ახალ შეფუთვაზე “ბორჯომის” სახასიათო სიმბოლო — ირემი, ბოთლის როგორც წინა, ასევე ცენტრალურ მხარესაა განთავსებული. ამაყად მდგარი ირემი “ბორჯომის” აღმოჩენის ლეგენდას გვახსენებს. ამასთან ერთად კი, სწორედ იმ სიამაყის გრძნობას გადმოსცემს, რომელიც ბრენდს საკუთარი წარსულის მიმართ აქვს. ისტორიის მანძილზე “ბორჯომის” პეიზაჟი ბოთლზე ოვალური ფორმით იყო განთავსებული. ამ მემკვიდრეობის ხაზგასასმელად ბორჯომის მთების კომპოზიცია ირემთან ერთად კვლავ ამ სახით შეგვხვდება, თუმცა, ამჯერად ოვალი თანამედროვე ვიზუალითაა შეცვლილი, რაც კიდევ უფრო მეტად გამოკვეთს ბრენდის პრემიალურობას. განახლებული შეფუთვა ბრენდს კონსისტენტურობის შესაძლებლობასაც აძლევს — გააფართოვოს პროდუქტთა კატეგორიები ისე, რომ მათ შორის კავშირი არ დაკარგოს. ბრენდისა და ქვებრენდის ვიზუალური განგრძობითობის დასტური კი, “ბორჯომის” ინოვაციური პროდუქტი — ლიმონათია. “დიზაინ არქიტექტურის ამგვარი სტრატეგია, ერთი მხრივ, უკეთ ცნობადს ხდის “ბორჯომის” სხვადასხვა პროდუქტებს, მეორე მხრივ კი, ბაზისია ახალი კატეგორიების შესაქმნელად” — ასე აღწერს განახლებას ვიზუალური იდენტობის ავტორი ოსბორნ პაიკი. დღეს “ბორჯომი” სწორედ ის ბრენდია, რომელიც თავისი ისტორიის ერთგული რჩება. ამ საამაყო ლეგენდას კი, ბრწყინვალედ გვიყვება განახლებული შეფუთვით. სწორედ ასე, საკუთარი ისტორიის სიამაყით, უმაღლესი ხარისხის გამოკვეთითა და ვიზუალური თანმიმდევრულობის შერწყმით “ბორჯომი” ახერხებს, ქართული კულტურა თითოეულ მომხმარებელს გაუზიაროს.

მატერიალურ სამყაროში არაფერია მუდმივი, ყველაფერი ფორმას იცვლის.  მეტიც, ფორმები არასოდეს მეორდება, თქვენ წარმოიდგინეთ, ორი ერთნაირი ფიფქიც კი არ არსებობს ბუნებაში. ყველაფერი ცვალებადია. ეს წეს-კანონები აუცილებელია არსებობისთვის, არსებობა მუდმივი განახლებაა. შეიძლება შინაარსი დარჩეს უცვლელი, მაგრამ ფორმა მუდამ იცვლება.   გამონაკლისი არც „ბორჯომია”, მაცოცხლებელი წყლის ვიზუალურმა იდენტობამ ძალიან საინტერესო  ევოლუცია გაიარა. შეიცვალა ბოთლები, ეტიკეტები, ყველა ეპოქა აისახა „ბორჯომის” ბოთლზე.     „ბორჯომის” თავდაპირველი ბოთლი ფრიად უნიკალური მოვლენა გახლდათ. უნიკალური იმით, რომ მისი ეტიკეტი პირდაპირ შუშაზე იყო გრავირებული.  ეს ბოთლები კი არც მეტი არც ნაკლები, შორეული ფინეთიდან მოდიოდა.   წარმოგიდგენიათ, რამდენად რთული, შრომატევადი და არამომგებიანი იქნებოდა მინის ბოთლების სკანდინავიიდან ტრანსპორტირება?!   სწორედ ამ მიზეზების გამო, ბორჯომში მინის ქარხანა გაიხსნა. თეთრი ბოთლები მუქი ფერის ბოთლებით ჩანაცვლდა. გრავირება არც ახალ ბოთლს აკლდა და ამჟამინდელი გადმოსახედიდან რომ შევხედოთ, საკმაოდ ელეგანტურადაც კი გამოიყურებოდა.   მაშინდელ ეტიკეტებზე შენიშნავდით წარწერას: „ეკატერინეს წყარო“, „ევგენის წყარო“. ევგენი იყო გოლოვინი, კავკასიის მთავარმართებელი, ხოლო ეკატერინე - მისი ქალიშვილი. სწორედ ეკატერინეს განკურნების შემდეგ აღფრთოვანდა მთავარმართებელი ბორჯომის წყლის თვისებებით, მოაწყო წყაროები და ეს სახელები უწოდა.  „ბორჯომის” პოპულარობის გამო, დღის წესრიგში ექსპორტის საკითხიც დადგა. სპეციალური მოწვევით ჩამოსულმა ქიმიკოსმა, ფ. მოლდჰაუნერმა, შეიმუშავა მეთოდი, რომლის წყალობითაც, ბოთლში ჩამოსხმული მინერალური წყალი ფიზიკურ და ქიმიურ თვისებებს დიდხანს ინარჩუნებდა. „ბორჯომმა” იმპერიის საზღვრები გაარღვია და უცხოეთის ბაზარზე გამოჩნდა. ცხადია შესაბამისი ეტიკეტებით შემკული.   მინერალურმა წყალმა საერთაშორისო აღიარება მალე მოიპოვა და ბელგიასა და გერმანიაში სპეციალური ჯილდოებიც მიიღო. „ბორჯომი” დიდი წარმატებით მონაწილეობს გამოფენებში, მისი სახელი მთელ მსოფლიოს მისწვდა, „ბორჯომი” უკლებლივ ყველა კუთხეში ჟღერდა.    მეოცე საუკუნის მეორე ნახევრიდან კი სრულიად საქართველოს სავიზიტო ბარათი გახდა, „ბორჯომი” უკვე ყველამ იცოდა. ასეთ დროს ბრენდინგში უხეში ჩარევები რეკომენდებული არ არის, ამიტომ „ბორჯომის” ეტიკეტის ცვლილებები დიდი რუდუნებით და სიფრთხილით მიმდინარეობდა.    ბოთლის ყველა ვერსიაში გვხდება: წითელი და ლურჯი ფერების კომბინაცია, „ბორჯომის” ცნობილი ბიუვეტი და რა საკვირველია, გრავირებული ირემი.    ეტიკეტის დეტალები ოდნავ იცვლება, მაგრამ მუდამ შენარჩუნებულია ბოთლის მოცისფრო-მომწვანო შეფერილობა, რომელიც, სხვათა შორის, დაცულია და „ქართული მწვანე“ ეწოდება.    ამ მახასიათებლების გამო, „ბორჯომის” ბოთლი საკმაოდ დასამახსოვრებელ ვიზუალს ქმნის და ხალხის ცნობიერებაში იბეჭდება. მისი შემჩნევა შეგიძლიათ ისეთ ცნობილ ფილმებში  როგორებიცაა:  „სოლარისი”, „ტერმინალი”, „ბორნის ულტიმატუმი” და ა.შ.    საბჭოთა კავშირის დანგრევამ, ყველაფერს დაამჩნია კვალი, მათ შორის „ბორჯომსაც“. თუმცა, ამ ნანგრევებიდან სრულიად ახალი „ბორჯომი „დაიბადა. 1995 წლიდან დაარსდა კომპანია „Georgian Glass &  Mineral Water,”  რომელმაც თავის თავზე აიღო წყლის წარმოება და ხალხისთვის საყვარელი ბრენდი, ისევ ხალხთან დააბრუნა.  2010 წელი „ბორჯომისთვის” რებრენდინგის წელია, იცვლება ეტიკეტის და ბოთლის ფორმა. „ბორჯომი”, როგორც მაცოცხლებელი წყალი, რომელიც ორგანიზმიდან მავნე ნივთიერებებს გამოდევნის, ასეთ გზავნილს აჟღერებს: „გათავისუფლდი ზედმეტისაგან.“ ეს გზავნილი კი თითქმის მთელ მსოფლიოს მისწვდა.    2019 წლიდან განახლდა „ბორჯომის“ თავსახური, დიზაინში გაჩნდა ვერცხლისფერიც, რაც ბრენდის პრემიარულობას უსვამს ხაზს. შეფუთვაზე არსებული QR კოდის მეშვეობით კი „ბორჯომის“ ისტორიის აღმოჩენაც შესაძლებელია.    წელს მაღაზიის თაროებზე “ბორჯომი” ახალი ეტიკეტით გამოჩნდა, რომელიც ბრენდის ისტორიითაა შთაგონებული. წითელი, კავკასიური ირემი მხოლოდ ბოთლზე გრავირების ფორმით იყო დღემდე წარმოჩენილი, ახლა კი თავად ეტიკეტზეც აისახა.  ასევე დაბრუნდა ოვალის ფორმა, რომელიც წლების განმავლობაში “ბორჯომის” ეტიკეტის განუყოფელი ნაწილია. “ბორჯომის” ბიუვეტი, კავკასიონის მთები და წყარო უკვე განახლებული ვიზუალური სტილითაც არის ეტიკეტზე წარმოჩენილი.   ამ შემთხვევაში ასევე ახალი და კარგად დავიწყებული ძველი სწორედ “ბორჯომის” ორენოვანი წარწერაა, რომელიც მაცოცხლებელი წყლის ქართულ წარმოშობას კიდევ ერთხელ უსვამს ხაზს.  “ბორჯომი” დროსთან ერთად ვითარდება და პასუხობს თანამედროვე ადამიანების მოთხოვნებს. ამის დასტურად განახლებულ იდენტობასთან ერთად, ალუმინის ქილაში ჩამოსხმული “ბორჯომიც” გამოდგება, განსაკუთრებით  დევიდ კომას შექმნილი დიზაინით.  ასე რომ, “ბორჯომი” არა მხოლოდ შემადგენლობითა და სასარგებლო თვისებებით, არამედ გარეგნული იერითაც მუდამ ცოცხალია. იცვლის ფორმას, გადადის ბოთლიდან ბოთლში, ქილიდან - ქილაში, მაგრამ შინაარსი მუდამ უცვლელია, სიცოცხლით სავსე იუვენალური წყალი ისევ საქართველოს მიწის წიაღიდან მოედინება.  გემრიელად მიირთვით!

ბორჯომის ციფრული მუზეუმი ერთ-ერთი პირველი ვირტუალური მუზეუმია საქართველოში, რომლის ანალოგიც არ არსებობს. ის წარმოადგენს ხიდს წარსულსა და აწმყოს შორის, რომელიც გაგაცნობთ როგორც ბორჯომის წარმოშობისა და ევოლუციის გზას, ისე - მის ადგილს თანამედროვეობაში.    ციფრული მუზეუმი თანამედროვე ტექნოლოგიების და საინტერესო თხრობის ნაზავია. ის ანგრევს ფიზიკური მანძილით გამოწვეულ შეზღუდვებს და ბორჯომის ისტორიასა და კულტურის საოცარ სამყაროში მსოფლიოს ნებისმიერი წერტილიდან გამოგზაურებთ.    ბორჯომის ვირტუალურ სივრცეში ნავიგაცია მარტივია და კლავიატურის ისრების საშუალებით ხდება. შიგნით წარმოდგენილ ეკრანებზე დაჭერისას კი - სხვადასხვა ინფორმაციას ეცნობით. მუზეუმის ცენტრში ბორჯომის პირველ ჩამომსხმელ ქარხანას და ბრენდის ცნობილი სიმბოლოს - ირემსაც დაინახავთ. პირდაპირ ვერანდიდან კი -  ბორჯომის ტყეების მშვენიერი ხედიც იშლება. კურსორის გამოძრავებით მუზეუმის ფარგლებს გარეთ გასვლას და ტყეში გასეირნებასაც კი შეძლებთ.    აქვე გაეცნობით ბორჯომის წყლის აღმოჩენის ცნობილ ლეგენდას, თუ როგორ განკურნა მაცოცხლებელმა წყალმა დაჭრილი ირემი, ამ სასწაულის შემყურე მონადირემ კი წყლის მაცოცხლებელი ძალა საკუთარ თავზე გამოცადა და ყველას აუწყა საოცარი მიგნების შესახებ.   ვირტუალურ მუზეუმში იმასაც შეიტყობთ, რომ წყალს თავდაპირველად, ჩვენი წელთაღრიცხვის პირველ ათასწლეულშიც იყენებდნენ. შემდეგ, სამწუხაროდ, ომების შედეგად მიივიწყეს და ხელახლა 1829 წელს აღმოაჩინეს. მალე იქვე მინერალური წყლების პარკიც გააშენეს და 25 წელიწადში პირველი ჩამომსხმელი ქარხნის მშენებლობაც კი დაიწყეს.    ამ სივრცეში ასევე გამოფენილია სხვადასხვა დროს მიღებული ჯილდოები, მოგეხსენებათ, მეოცე საუკუნის დასაწყისში ბორჯომის გამოჩენამ მთელი ევროპა გააოცა, ეს გაოცება კი საპატიო დიპლომებში აისახა, რომელსაც ციფრულ მუზეუმში იხილავთ.     გაიგებთ იმასაც, რომ XIX-XX საუკუნეების მიჯნაზე ბორჯომს არაერთი ადგილობრივი თუ უცხოელი ხელოვანი სტუმრობდა. ეს ადგილი ბევრი ცნობილი ადამიანის შემოქმედებითი ინსპირაციის წყარო არაერთხელ გამხდარა. მათ შორის იყვნენ: გრიგოლ ორბელიანი, აკაკი წერეთელი, პეტრე ჩაიკოვსკი, ფრედერიკ დიუბუა დე მონპერე, იოსებ შარლემანი და სხვანი. ჩაიკოვსკის სიტყვებით: “აქ ყველაფერი ისეთი კარგია, რომ ბორჯომზე მთლად შეყვარებული ვარ…ხანდახან, ღმერთო, სიხარულის ცრემლები მღვრიე იმ სილამაზეზე, რომელიც ყოველ ფეხის ნაბიჯზე შეგხვდება.” . ციფრულ მუზეუმში ასევე გაეცნობით ბორჯომის რეკლამის, ბრენდინგის, ეტიკეტებისა გდა ბოთლების ევოლუციას. აღმოაჩენთ იმასაც, რომ სპეციალურად მოწვეულმა ქიმიკოსმა ფ. მოლდენჰაუერმა შეიმუშავა სპეციალური მეთოდი, რომელიც ბოთლში ჩამოსხმულ ბორჯომს თავის სასარგებლო თვისებებს ხანგრძლივად უნარჩუნებდა.    გარდა ამისა, შეიტყობთ არაერთ საინტერესო ფაქტს ბორჯომის შესახებ. მაგალითად იმას, რომ უინსტონ ჩერჩილს საბჭოთა კავშირში სტუმრობის დროს ყოველთვის ედო მაგიდაზე ბორჯომი. იური გაგარინმა კი კოსმოსიდან მიწაზე დაშვების შემდეგ, პირველი რაც მოითხოვა სწორედ ბორჯომი იყო. ფილმ „სოლარისის“ გადაღების დროს კი, გადამღები ჯგუფის წინააღმდეგობის მიუხედავად, ფილმის რეჟისორმა, ანდრეი ტარკოვსკიმ, შორეული მომავლის ამსახველ კადრებში ბორჯომის ნამდვილი ეტიკეტი გამოაჩინა, რადგან მას სჯეროდა რომ ბორჯომი შორეული მომავლის განუყოფელი ნაწილიც იქნებოდა.  სასიამოვნოდ გაოცებული დარჩებით, როდესაც აღმოაჩენთ, რომ ბორჯომი, სხვა, თქვენთვის საყვარელ ჰოლივუდურ ფილმებშიც კი გხვდება.   ვირტუალურ მუზეუმში ბორჯომის ისტორიის, განვითარების და არაერთი საინტერესო ფაქტის გარდა, ბორჯომის წარმოების დეტალებსაც გაეცნობით. ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ფაქტია ისაა, რომ მიწისქვეშა პროცესები ბუნებრივად მიმდინარეობს და წყლის მხოლოდ ის რაოდენობა მოიპოვება, რაც ბუნებრივად განახლებადია. მე-20 საუკუნის ბოლოდან კი წარმოებისას უდიდესი მნიშვნელობა ენიჭება ბორჯომის წარმომავლობას, როგორც ეროვნულ საგანძურს. დღესდღეობით, ბორჯომი ექსპორტზე მსოფლიოს 40-ზე მეტ ქვეყანაში გადის და ის ქართული იდენტობის სიმბოლოა.    ბორჯომის ციფრული მუზეუმს უდიდესი მნიშვნელობა აქვს. ცოდნის მიღების ამ ინოვაციურ და ინტერაქციულ ფორმას უდიდესი საგანმანათლებლო, კულტურული და ტურისტული ღირებულება გააჩნია.  აქ მიღებულმა ცოდნამ კი -  ერთი შეხედვით ჩვეულებრივი მინერალური წყლის დალევა, შესაძლოა არაჩვეულებრივ გამოცდილებად აქციოს. ამ ყველაფრის გააზრებით აცნობირებ, რომ ხელში უბრალოდ წყალი კი არა, ათასწლეულების ისტორია გიჭირავს, რომელიც მზად არის თავისი სამკურნალო თვისებები და 8000 მეტრის სიღრმიდან ამოტანილი სასიცოცხლო მინერალები სიყვარულით გაგიზიაროს.   ეს ყველაფერი კი მუზეუმის ვებ-გვერდზე შეგიძლიათ თავად შეიგრძნოთ და აღმოაჩინოთ.         

ალბათ ხშირად გიფიქრიათ, რა პატარაა საქართველო და როგორი მრავალფეროვანი. ამდენი კუთხე და თითოეულს განსხვავებული ბუნება, კლიმატი, ხასიათი, ისტორია, სურნელი და ემოცია. აქ ერთმანეთს ერწყმის ყველაზე დიდი კონტრასტები: მთა და ზღვა, თანამედროვე და უძველესი, მკაცრი და რბილი.. მოდით ვიმოგზაუროთ თითოელ კუთხეში:   კახეთი - მრავალჭირნახული, მებრძოლი  და მოქეიფე. ისტორიას თუ გადახედავთ კახეთი სულ მტრებს იგერიებდა და ქვეყნის დამოუკიდებლობის სადარაჯოზე იდგა. ალბათ სწორედ ამას უკავშირდება კახური სუფრის ტრადიციაც; ბრძოლით დაღლილებს კარგი მოლხენა და გამარჯვების აღნიშვნაც ხომ სჭირდებოდათ? ქართულ ღვინოზე საუბრისას, პირველ რიგში კახეთის რეგიონი გვახსენდება. ქვევრის ღვინის დაყენების უძველესი ქართული ტრადიციული მეთოდი სწორედ კახეთში იღებს სათავეს და მას იუნესკოს არამატერიალური კულტურული მემკვიდრეობის ძეგლის სტატუსი აქვს მინიჭებული. ის მსოფლიოს ერთ-ერთი უძველესი ღვინის კეთების ტექნიკაა. საქართველოს ღვინის წარმოების 8 000-წლიანი ტრადიცია აქვს. ეს საქართველოში აღმოჩენილი ენეოლითის დროინდელი მარნებით, ძვირფასი ლითონების ფიალებით, ქვევრებით და ღვინის წარმოებისთვის საჭირო ინვენტარის არსებობით დასტურდება. კახეთის ცენტრს თელავს ახლაც ეტყობა სამეფო წარსულის გავლენა - მედიდურობა, სიმშვიდე და სილამაზე. ის კახეთის სამეფოს სატახტო ქალაქი და საქართველოს დამოუკიდებლობის სიმბოლოს, ერეკლე მეორეს რეზიდენცია იყო.   თუშეთი - ყველაზე მიუვალი და ხელუხლებელი, საქართველოს წმინდა ადგილი. თუშეთისკენ მიმავალი გზა ცალკე თავგადასავალია, თავისი ექსტრემალურობით და სუნთქვისშემკვრელი პეიზაჟებით, თვალუწვდენელი მთებითა და ველებით. არც თუშეთის პირაქეთა და პირიქითა ხეობების დამაკავშირებელი გზა არის ნაკლები. ამ გზაზე ევროპაში ყველაზე მაღალი, ზღვის დონიდან 2345 მეტრზე მდებარე სოფელსაც შეხვდებით. წარმოიდგინეთ, მთელი დღის ნამგზავრი, დაღლილი და ადრენალინით სავსე, დღის ბოლოს ცივილიზაციას კიდევ უფრო მოწყვეტილ და მშვიდ პირიქითა ხეობაში რომ მოხვდებით და დაისვენებთ. ამ საოცარი მთების ფონზე გემრიელად მიირთმევთ თუშურ კოტორს და მზის ამოსვლამდე, ციცაბო კლდეებზე დაკრეფილ ქონდრის ჩაისაც დააყოლებთ. ალბათ ასე გრძნობენ თავს ევერესტის საბაზო ბანაკში დაბრუნებული მთამსვლელები.   ქართლი - უძველესი ისტორიის და არქეოლოგიური ძეგლების საცავი. შიდა ქართლში, გორიდან სულ რაღაც 10 კმ-ში საოცარი სანახაობა გელით. ანტიკური ხანის, კლდეში ნაკვეთი, თვალუწვდენელი მისტიკური ქალაქი, რომლის დანიშნულებაზე მკვლევარებს შორის დავა არ წყდება. ერთ-ერთი ვერსიის თანახმად, უფლისციხე ქურუმების და მათი მსახურების ქალაქი იყო. ქალაქის ტერიტორიაზე უამრავ წარმართულ ტაძარს, სარიტუალო დარბაზსა და საიდუმლო გვირაბს იპოვით.   უფლისციხეზე არაერთ ლეგენდას მოისმენთ. ერთ-ერთი ვერსიის თანახმად, ის ერთგვარი პორტალიც კი იყო და სხვადასხვა განზომილებებს ერთმანეთთან აკავშირებდა. არსებობს ასეთი ლეგენდაც, რომ უფლისციხე მონების მიერ არის აშენებული, რომელთა წერაქვს ერთ ბოლოში ოქრო ჰქონდა, სამუშაო იარაღის გაცვეთის შემდეგ კი მონას ჩუქნიდნენ თავისუფლებას და ოქროც მას რჩებოდა. ხომ წარმოგიდგენიათ როგორი გულითაც აშენდებოდა? არც ქვემო ქართლის არქეოლოგიური ძეგლები გაგაოცებთ ნაკლებად. აქ მდებარეობს დმანისი, სადაც 1991 წელს “პირველი ევროპელები, ზეზვა და მზია” აღმოაჩინეს! ისინი 1.8 მილიონი წლის წინ ცხოვრობდნენ ამ ტერიტორიაზე. აქვე აღმოჩენილია მათი სამუშაო იარაღები და გარეული ცხოველები. დმანისელი ადამიანები, აფრიკის გარეთ მცხოვრები უძველესი ჰომინიდები არიან.   სამცხე-ჯავახეთი - ხელუხლებელი ტყეებისა და ბუნებრივი წყლების სიმბოლო. ჩვენი საყვარელი ბორჯომიც ხომ სწორედ ამ რეგიონს ეკუთვნის. სამცხე-ჯავახეთში მდებარეობს ბორჯომ-ხარაგაულის ეროვნული პარკი, რომელიც ევროპის ერთ-ერთი უდიდესი ეროვნული პარკია. აქ შეხვდებით ფლორის და ფაუნის უიშვიათეს წარმომადგენლებს, რომელთა ათეულობით წარმომადგენელი საქართველოს წითელ ნუსხაშია შეტანილი. ბორჯომი გამორჩეულია გოგირდოვანი აუზებისა და მინერალური წყლის საბადოების სიმდიდრით. ,,ბორჯომის‘’ ხელუხლებელი, მაცოცხლებელი წყალი 8 000 მეტრის სიღრმიდან იწყებს მოგზაურობას და ზედაპირზე ამოსვლამდე გზად 60-ზე მეტი უნიკალური მინერალით მდიდრდება. სწორედ ეს უნიკალური შემადგენლობა ხდის მას განსაკუთრებულს და სხვა წყლებისგან გამორჩეულს.   იმერეთი - ნიჭიერების და სტუმართმოყვარეობის სიმბოლო! იმერეთის ცენტრში ქუთაისში მდებარეობს გელათის მონასტერი, რომელიც იუნსკოს მსოფლიო მემკვიდრეობის ნუსხაშია შეტანილი. ქუთაისი არაერთი უნიჭიერესი ქართველის მშობლიური ქალაქია. მათ შორის, აკაკი წერეთლის, პაოლო იაშვილის, ნიკო ნიკოლაძეს, ზაქარია ფალიაშვილის და ა.შ. ქართული სუფრის,  სტუმართმოყვარეობის და დღესასწაულების ერთ-ერთო სიმბოლო კი სწორედ იმერული ხაჭაპურია.   გურია - ყველაზე ლაღი, ტკბილი და ხმამაღალი. გურია გამოირჩევა ქართული ფოლკლორის უნიკალური ნიმუშებით, მათ შორის - შეუდარებელი “კრიმანჭულით,” რომელიც მიმოქცეული, წვრილი და მრავახმოვანი სიმღერაა. ამბობენ, რომ გურულები ყოველთვის ცდილობენ შრომა გაიადვილონ და მწუხარება შეიმსუბუქონ. სწორედ ამისთვის მღერიან კრიმანჭულს, ყანურსა თუ ნადურს. გურულები არამხოლოდ სიმღერით, არამედ სწრაფი და მხიარული კილოთი და იუმორის გრძნობითაც გამოირჩევიან. გურიაში მოგზაურობა, არამხოლოდ ბუნებით, არამედ ხალხური ზეპირსიტყვიერებით ტკბობასაც მოიაზრებს.   სამეგრელო - შეუდარებლად ლამაზი და გემრიელი. სამეგრელოს ბუნება ერთ-ერთი გამორჩეულია მთელს საქართველოში. ტობავარჩხილის დიდებული ტბები, მარტვილის და ბალდას კამკამა კანიონები, კოლხეთის ეროვნული პარკი,  პალიასტომის ტბა და ა.შ. სხვათა შორის, არამხოლოდ სამეგრელოს ბუნების არამედ მეგრელი ქალების სილამაზესაც არაერთი მოგზაური აღნიშნავდა. ალექსანდრე დიუმას სიტყვებით “მეგრელი ქალები, განსაკუთრებით ქერათმიანები შავი თვალებით და შავგრემანები ცისფერი თვალებით, დედამიწის ზურგზე ყველაზე ლამაზი ქმნილებები არიან.” სამეგრელოს სამზარეულო კი ერთ-ერთი უპირობო ლიდერია: მეგრული სულგუნი, ელარჯი, გებჟალია, ხარჩო, მეგრული სუნელები - გემოების ნამდვილ დღესასწაულს ქმნის!   აჭარა - საქართველოს ორი განზომილება. ის პოპულარული კითხვა ხომ იცით? მთა გირჩევნია თუ ზღვა? აჭარაში ორივეა და ორივე ერთმანეთზე ლამაზი. ბათუმი, გონიო, ციხისძირი, კვარიათი - ულამაზესი სანაპიროები და გამაოგნებელი მთიანი აჭარა - ხულო, ქედა, ბეშუმი თუ გომარდული… აჭარის უმაღლესი წერტილი ყანლისმთა ზღვის დონიდან 3007 მეტრზე მდებარეობს. ამავე ქედზე ნახავთ დაუვიწყარ გოდერძის უღელტეხილს, რომელზეც სამთო-სათხილამურო კურორტიც კი არის გაშენებული. აჭარის წარმოუდგენელი სიმწვანეც გავიხსენოთ:  კინტრიშის, ისპანის, მაჭახელას ხეობის დაცულ ტერიტორიები, მტირალას ეროვნულ პარკი და ბათუმი ბოტანიკური ბაღი! აჭარაში ოთხი დაცული ტერიტორიაა.   სვანეთი - შეუდრეკელი, ძლიერი ქვეყნის განძთსაცავი. სვანეთში ასვლისას პირველ შთაბეჭდილებას დიადი და მკაცრი მთები და კოშკები ახდენს, რომლების გარემოცვაში თითქოს სრულიად სხვა სამყარო იშლება.  სვანური კოშკები, რომლებიც ყველანაირ სტიქიურ უბედურებასა თუ მტერს უძლებდა, თითქოს სვანური ხასიათის ერთგვარი სიმბოლოა. ერთი შეხედვით პირქუში და ძალიან პირდაპირი, თუმცა გულღია და კეთილშობილი. გადმოცემების თანახმად, საქართველოს სხვადასხვა კუთხეში მტრების შემოსევების დროს, სხვადასხვა ხელნაწერებს, ხატებსა თუ ძვირფას ნივთებს სვანეთის სალოცავებსა და კოშკებში მალავდნენ. სწორედ ასე იქცა ის ქართული კულტურის ერთგვარ განძთსაცავად. ეს ფუნქცია სვანებმა პირნათლად შეასრულეს, ხატის ქურდს თემიდან მოკვეთა და ღვთის სასჯელი ელოდა.   საქართველოს ღირსშესანიშნაობებს ერთ ბლოგში ნამდვილად ვერ ჩავტევდით. ეს მხოლოდ მცირე ჩამონათვალია ჩვენი ქვეყნის უნიკალური მახასიათებლების. გვეამაყება რომ “ბორჯომი” საქართველოს საერთაშორისო ასპარეზზე წარმოაჩენს და მთელი მსოფლიოსთვის, ის საქართველოს სიმბოლოც კი არის.  

ბრენდები ხვდებიან ფილმებში და ხანდახან ისეთ დაუვიწყარ მომენტებს ქმნიან, ბევრ მსახიობსაც კი შეშურდება. ჯერ მარტო დოქტორ პეპერსის და ფორესტ გამპის მომენტი რად ღირს.  ამ ეპიზოდმა ეს სასმელი  ადამიმანების ცნობიერებაში სამუდამოდ დააკავშირა საკულტო ფილმთან.   პოპულარული ბრენდების გამოყენებას რეჟისორები არ ერიდებიან,  მათ სურთ, რომ მაქსიმალურად ზუსტად  აღწერონ ის რეალობა, რომელსაც კინოში იღებენ.  გამონაკლისი არც „ბორჯომი" ყოფილა, დიდი ტრადიციისა და  კულტურის ბრენდი, თქვენთვის ნაცნობ არაერთ ფილმში გვევლინება. რამდენიმე მათგანი მართლა გაგაკვირვებთ.  საბჭოთა და პოსტსაბჭოთა ფილმებში „ბორჯომის" მოხვედრა  გასაკვირი არ არის, მაგრამ საბჭოთა სამეცნიერო ფანტასტიკაში, სადაც მოქმედება შორეულ მომავალში ხდება, „ბორჯომის" აღმოჩენა ნამდვილი სიუპრიზია.  არ ვიცი შეგინიშნავთ თუ არა, ანდრეი ტარკოვსკის „სოლარისში", სოლარისტიკის შესახებ კონფერენციის სცენაში მაგიდაზე მაცოცხლებელი წყლის ბოთლები დევს. არადა როგორც ამბობენ, ბოთლი ეტიკეტით შებრუნებული უნდა მდგარიყო, მაგრამ თავად რეჟისორის მოთხოვნით, ბოთლის ეტიკეტი ეკრანზე ჩნდება, რადგან მას ღრმად სწამდა, რომ „ბორჯომი" მომავალშიც აუცილებლად იარსებებდა და ჩვეულებისამებრ სამეცნიერო კონფერენციების მაგიდებსაც დაამშვენებდა.  „ცისფერი მთები, ანუ დაუჯერებელი ამბავი" „სოლარისში" „ბორჯომის" გამოჩენა თუ მოულოდნელი სიურპრიზია, „ცისფერ მთებში" ნამდვილად არ არის დაუჯერებელი ამბავი. მაშინ, როდესაც სოსო გამომცემლობის შენობაში აღმა-დაღმა დადის და თავისი ნაწარმოების წამკითხველს ეძებს თანამშრომლები ჭადრაკს თამაშობენ. სწორედ ამ მომენტში ერთი მოთამაშე „ბორჯომს" გეახლებათ. „ცისფერი მთები" ალბათ ყველაზე მეტად ასახავს იმ პერიოდის რეალობას, „ბორჯომიც", ამ რეალობის განუყოფელი ნაწილი იყო, სწორედ ასეთი პატარა დეტალები ტოვებენ სინამდვილის განცდას, რომელიც ასე ნაცნობია ყველასთვის.  „ცისფერი მთების" შემდეგ, დიდი ნახტომი გავაკეთოთ, „ბორნის ულტიმატუმი".  ჯეისონ ბორნის შესახებ ალბათ გსმენიათ, უმაღლესი დონის ჯაშუშია, რომელსაც მეხსიერება უღალატებს და საკუთარი თავის ძიებას იწყებს.  ეს გზა კი გრძელი, სახიფათო და თავაგდასავლებით სავსეა, ამ გზაზე მეთ დეიმონის გმირს „ბორჯომის" ბოთლთანაც კი მიიყვანს.  დევიდ კრონენბერგის ფილმში „აღმოსავლური დაპირებები" „ბორჯომი" ისეთ ვარსკვლავებთან ერთად თამაშობს, როგორებიც არიან - ნაომი უოტსი, ვინსენ კასელი და ვიგო მორტენსენი. ფილმში მოვლენები ვითარდება ლონდონში, სადაც რუსული მაფიის ირგვლივ დატრიალებული ამბებია აღწერილი. „ბორჯომთან" ერთად ფილმში ქართველი მსახიობი, დავით პაპავაც თამაშობს.  „ბორჯომი" ჩნდება კლაივ ოუვენთან და ანჯელინა ჯოლისთან ერთადაც, 2003 წლის ფილმში „ზღვარს მიღმა.“ სადაც ორი მთავარი გმირი, სამყაროს გადარჩენას ცდილობს. უცნობია, როგორ მოხვდა „ბორჯომი" ამ ფილმში, მაგრამ ფაქტია, კადრში, არასდროს შემთხვევით არაფერი ხვდება.   „ტერმინალი" დარწმუნებული ვარ, ცოტას გექნებათ შემჩნეული, ტომ ჰენქსი ერთ-ერთ ყველაზე დასამახსოვრებელ როლში, სადაც ის გამოგონილი სახელმწიფო „კრაკოჟიას“ მოქალაქის როლს თამაშობს, რომელიც აეროპორტის ტერმინალში ომის გამო გაიჭედება.  ერთ-ერთ დილას, ახალ გაღვიძებულ გმირს თავთან „ბორჯომის" ბოთლი ისე უდევს, თითქოს კრაკოჟიელი კი არა ნამდვილი ქართველი იყოს. 

“ასა - იძახდა გარსია ოჩიაური.  ასა - ბანს აძლევდა მდინარე!”  გარსია ოჩიაური, არხოტიონი, სოფლის უკანასკნელი მოჰიკანია, რომელიც თავის საყვარელ მთებს ექსტაზური ცეკვით ემშვიდობება.  არ ვიცი, იცოდა თუ არა გოდერძი ჩოხელმა რამე მაჰასამადჰის შესახებ, მაგრამ ფაქტია, გარსია ოჩიაურის ცეკვაში იოგას უმაღლესი საფეხური აქვს აღწერილი.  იოგის სრულქმნის მიღწევა ძალზედ წააგავს მოცეკვავის როკვაში ჩაკარგვას და აბსოლუტური თავისუფლების მიღწევას.  გარსია ცეკვაში ასახავს ყველა ემოციას, რასაც მაღალი მთებიდან აწვდიან, გარსია იღებს და გარსია გასცემს.  ცეკვით გამოთქვამს იმას, რაც ენისთვის გამოუთქმელია, რისი დატევაც სხეულს არ ძალუძს. ეს უბრალო ემოციები კი არა, სიცოცხლის წვენია, რომელიც ცეკვიდან იღვრება, როგორც ამრიტა, ღვთიური ნექტარი, ან მაცოცხლებელი წყალი ბორჯომის წყაროდან.  ქართული ენის მრავალფეროვნება უდავოა, მაგრამ ზოგჯერ ჩვენს ემოციებს ისიც კი ვერ აღწერს სრულად, მთელი სხეული ითხოვს ამოხეთქვას და ჰოპ! სწორედ ამ დროს ვიწყებთ მოძრაობას, ენით აღუწერელი განცდების სხეულით გადმოცემას! ალბათ, ასე შეიქმნა ქართული ცეკვა - ჩვენი ქვეყნის, ხალხის გაცოცხლებული ისტორია.  ერთი ცეკვა და უამრავი ბრძოლა, სიყვარული, გამარჯვება, სევდა, ხუმრობა თუ ეშმაკობა. ყველაფერია თავმოყრილი.  ქართული ცეკვა ისეთივე ემოციური და მრავალფეროვანია, როგორც ქართველი ადამიანის ხასიათი. თითოეული კუთხის ცეკვა კი ისეთივე ინდივიდუალური, როგორც ბუნება თითოეულ კუთხეში.  ზოგი - დახვეწილი და ელეგანტური, ზოგი - მკაცრი და მრისხანე, ზოგი - რბილი და ცოტა სახალისოც კი!  შეგვიძლია ვთქვათ, რომ ცხოვრებაში ჩვენც გამოვიარეთ ის ემოციური ქარცეცხლი, რასაც ქართულ ცეკვაში ვხედავთ! ახლა ვუყურებთ, ასე გენიალურად გადმოცემულს და… გვეტირება.  ქართული ცეკვის ფენომენი ცდება ერთი კონკრეტული ქვეყნის მასშტაბებს. ის მთელი მსოფლიოს მებრძოლების, მაძიებლების, არტისტების, გლეხების მოძრაობაში გამოხატული ტკივილი და აღმაფრენაა.  ცეკვას საზღვრები არ აქვს.  ქართული ცეკვა ადამიანური საზღვრების მიღმაც გადის. თითოეულ მოძრაობაში შეიძლება დაინახოთ მჩქეფარე მდინარეების ინტენსივობა, უძლეველი მთების სიამაყე, ცეცხლის თვალისმომჭრელი გიზგიზი თუ ტყის მისტიკური ჩურჩული.  ერთ-ერთი გამორჩეულად შთამბეჭდავი ცეკვაა „ხანჯლური.” ლეგენდის თანახმად, დიდგორის ძლევამოსილ გამარჯვებაში თავისი წვლილი სწორედ ამ ცეკვაში ნაჩვენებმა ჰაერში ხტომის და ბზრიალის თავბრუსდამხვევმა ტექნიკამ შეიტანა. ასე ამბობენ, ჩვენი ერთი მებრძოლი მტრის ზურგში გადახტებოდა, მუხლებზე დგებოდა, ხანჯლებით ბზრიალს იწყებდა და 30 მეომარს თან გაიყოლებდაო! ამ ამბავს გვიამბობს ცეკვა „ხანჯლური." გრიგოლ რობაქიძე 1962 წელს, ჟენევაში სუხიშვილების ოთხ წარმოდგენას დაესწრო. ჯერ კიდევ როდის დაიწყეს ქართული ცეკვის მსოფლიოსთვის გაცნობა! ქართულ ცეკვაზე ასე კარგად არავის დაუწერია! გრიგოლ რობაქიძე თავის გენიალურ ესეში „ქართული გენია როკვით განფენილი“ წერს: „უნდა „მეტი და მეტი". ზღვარს ვერ ჰპოულობს, რომ შეჩერდეს. ერთვის და ერთვის უზღვაროს. ამავე დროს ამ „შერთვაში" „მოზომილი და მოქნეული" ერთი-და-იგივეა. უზღვაროს ოსტატი ზღვარში ავლენს, უზომოს ზომით სალტავს.“ არ ვიცი მაშინ გრიგოლ რობაქიძემ იცოდა თუ არა, მაგრამ „უზღვაროსთან შეერთება” სანსკრიტულიდან ითარგმნება როგორც... იოგა.  შეიძლება ამიტომ იყო განსაკუთრებულად ამაღელვებელი სანახაობა სუხიშვილების გამოსვლა ინდოეთში, „მაჰაშივარატრის“ დღესასწაულზე, სადაც თავისი ცეცხლოვანი ცეკვა პირდაპირ ადიიოგის, იგივე პირველი იოგის, შივას 35-მეტრიანი ქანდაკების წინ შეასრულეს! შივა ცეკვავს, მისი ცეკვა კი ქმნის და ანადგურებს სამყაროებს.  ასეთია ქართული ცეკვაც, სავსე ენერგიით, რომელსაც განადგურებაც შეუძლია და ახლის შექმნაც.  ცეკვა შივასთან იყო ექსტაზური როკვის და ტოტალური მედიტაციური სიმშვიდის წარმოუდგენელი სინთეზი, რომელსაც მაყურებელთა რეკორდული რაოდენობა, 140 მილიონი ადამიანი უყურებდა. შესადარებლად გეტყვით, რომ ერთ-ერთი ყველაზე ყურებადი ტრანსლაციის, სუპერ ბოულის მაყურებლების რაოდენობა 114 მლნ იყო.  დამატებით 140 მილიონმა ადამიანმა იხილა, როგორია „ქართული გენია, როკვით განფენილი,” 140 მილიონი ადამიანი ეზიარა ქართული ცეკვიდან გადმოსულ ამრიტას.  სუხიშვილები მსოფლიოს სხვადასხვა კონტინენტზე 1948 წლიდან მოგზაურობენ, 200-ზე მეტი ტურნე, 19200-ზე მეტი წარმოდგენა და 60 მილიონზე მეტი საქართველოს კულტურას ნაზიარები ადამიანი.  ისევე როგორც სუხიშვილები, ჩვენც ვცდილობთ რომ საქართველოს შესახებ მთელ სამყაროს გავაგებინოთ. მეტიც, ჩვენ გავერთიანდით კიდევაც! სუხიშვილებმა სპეციალურად „ბორჯომის" რგოლისთვის, საქართველოს ულამაზესი მთების ფონზე, კიდევ ერთხელ გააცოცხლეს ჩვენი კულტურა.  ცეკვა ჰყვება ამბავს, ცეკვა ჰყვება იმასაც, რასაც ენით ვერ გადმოვცემთ. ქართული კულტურა სავსეა ენითაღუწერელი ფენომენებით, ამიტომ რა გასაკვირია, რომ ჩვენს გაცოცხლებულ ლეგენდაშიც, ცეკვას განსაკუთრებული როლი აქვს. ცეკვას, რომელიც გზაა შინისკენ, ცეკვას, რომელიც საზღვრებს გაგაცდენს, ცეკვას რომელიც სიცოცხლის წყაროსთან მიგვიყვანს.

როდესაც მთელი მსოფლიო რკინის ძაფებით უკავშირდებოდა ერთმანეთს, არც საქართველო იყო გამონაკლისი. მეცხრამეტე საუკუნეში ჩვენს ქვეყანაში სარკინიგზო სამუშაოების ბუმი დაიწყო. რა გასაკვირია, რომ ყველაზე რთული რელიეფის მქონე მარშრუტი საუკუნის მიჯნაზე გაიხსნა. ინგლისიდან ჩამოყვანილი სპეციალური ორთქლმავალი, 1902 წელს ბორჯომიდან ბაკურიანისკენ დაიძრა. მისმა ხმამ მთელი ბორჯომის ხეობა აგუგუნა. ამ ხმას თურმე ადგილობრივები გუგულის ხმას ამსგავსებდნენ და ამიტომაც „კუკუშკა“ შეარქვეს. ასე დაუკავშირდა ბორჯომი ბაკურიანს. მას შემდეგ, "კუკუშკა" გახდა თავგადასავლების დასაწყისის სიმბოლო. შეუძლებელია ამ პატარა მატარებლით მგზავრობამ ადამიანი შთაბეჭდილების გარეშე დატოვოს.  თუკი ვინმეს უმგზავრია, ალბათ ყველას რაღაც ემოცია აკავშირებს. წიწვებში ჩაფლული ჯადოსნური გზა ზღაპრული თავგადასავლის იდეალური პროლოგია. ორსაათიანი მგზავრობა თითქოს დაუვიწყარი ისტორიის დასაწყისისთვის გამზადებს. რაღაც მოულოდნელის მოლოდინს გიქმნის.    სწორედ ამ ინსპირაციით შეიქმნა ბორჯომის საახალწლო ვიდეო რგოლიც, სადაც საახალწლო წვეულებიდან გამოსული მეგობრები ბორჯომის დალევისთანავე ჯადოსნურ თავგადასავალში გაეხვევიან.  მაშინ, როდესაც თითქოს ყველაფერი, რაც დაგეგმილი გქონდა, დასრულდა, დაუგეგმავის დრო დგება! სასწაულიც ხომ ასეთია, წინასწარ ვერ დაგეგმავ, სასწაული უბრალოდ უნდა მიიღო და მზად იყო, რომ დაიჭირო.  ამბავი სწორედ მაშინ მთავრდება, როდესაც გმირები მოულოდნელად გამოჩენილი „კუკუშკათი“ მგზავრობას იწყებენ. ამით თითქოს ჩანს, რომ მთავარი არა დანიშნულება - არამედ თავად გზაა, თავგადასავალი.   და თუ შეძელი რომ გონება მუდამ ამოგზაურო, მაშინ ყველაფერი ახალია, მაშინ ყველაფერი სასწაულია: სველ ქუჩაზე არეკლილი ღამის განათებები, მეგობრის ღიმილი, ახალი წლის ენერგიით გაჟღენთილი ჰაერი... თუმცა ამას მომენტის მოხელთება უნდა, წამის დაჭერა. წამს ჩვენ ვიტყვით, თორემ ამ წამში მთელი მარადისობაა ხოლმე ჩატეული.  სიცოცხლის უზარმაზარი ნაკადი მოედინება აქ და ამჟამად. მოედინება, როგორც ზღაპრულ ტყეში ჩაფლული "კუკუშკა", თუ გინდა, რომ ამ სასიცოცხლო ზეიმში მონაწილეობა მიიღო, უბრალოდ უნდა მიენდო და დაემგზავრო. შენც შეივსო მაცოცხლებელი ენერგიით და თავად გახდე სიცოცხლის წყარო.  ვინ იცის? იქნებ სხვების ცხოვრებაშიც თავად ჩამოიქროლო, როგორც სასწაულმა და გაუძღვე ჯადოსნური მოგზაურობისკენ.  

ბორჯომში მაცოცხლებელი წყალი დიდხანს იყო შეუმჩნეველი. თავისთვის, ჩუმად, ტყეში მიწიდან მოედინებოდა, ალბათ რამდენიმე ადამიანმა თუ იცოდა მისი ლეგენდა და სარგებლობდა მაცოცხლებელი ენერგიით.    არქეოლოგიური გათხრების დროს ნაპოვნი ქვის აბაზანები მოწმობს, რომ მაცოცხლებელ წყალს ათასწლეულების წინაც იყენებდნენ, თანაც არამხოლოდ სასმელი დანიშნულებით.  ხომ ამბობენ, ცხოვრებაში ორჯერ იბადებიო.    ასე იყო ბორჯომის შემთხვევაშიც, ჩუმად მოჩუხჩუხე სიცოცხლის წყალი, საუკუნეში მთელი იმპერიის ყურადღებას იპყრობს. მეცხრამეტე საუკუნეში იმდენად გაითქვა სახელი, რომ მაშინდელმა მთავარმართებელმა, ევგენი გოლოვინმა, საკუთარი ქალიშვილი სამკურნალოდ გამოაგზავნა.   Უცნობია, თუ რა დაავადებით იტანჯებოდა ეკატერინა, მაგრამ ფაქტია, რომ ბორჯომმა ის დაჭრილი ირემივით განკურნა. გაჩნდა პირველი წყარო, ეკატერინეს წყარო. აქედან დაიწყო ბორჯომის მეორედ დაბადება.   მიდიოდა დრო, მოდიოდა წყალიც. იცვლებოდნენ მეფისნაცვალები, მაგრამ არ იცვლებოდა ბორჯომი.  შესაბამისად, არც მათი ინტერესი განელებულა. გოლოვინს მოჰყვა ვორონცოვი, ვორონცოვს - რომანოვი.   ორივეს ისე მოეწონა ბორჯომის წყალი და ბუნება, თავის საზაფხულო რეზიდენციად აქცია. აშენდა სახლები, აბანოები, სასტუმროები. ბორჯომი რომ ევროპული ყაიდის კურორტი იყო, ამაზე  მაშინდელი სასტუმროების სახელებიც მეტყველებს: მარსელი და ბერლინი. ეს იყო ადგილი: სალონური საუბრების, პოეტების, მხატვრების, შეყვარებულების და არისტოკრატების. სულ მალე წყლის ჩამოსხმაც დაიწყო. თავიდან ამას ხელით აკეთებდნენ, ხელითვე ამზადებდნენ შუშის ბოთლებსაც. თუმცა ეტაპობრივად ყველაფერი მექანიზებული გახდა და თქვენ წარმოიდგინეთ, 1900 წელს ბორჯომი ექსპორტზეც კი გავიდა, ხოლო 1913 წლისთვის წარმოებამ 9 მილიონ ბოთლს გადააჭარბა. ყველა ერთხმად შეთანხმდა, რომ ამდაგვარი მახასიათებლების წყალი, მსოფლიოში მართლა არსად იყო. შემდეგ იყო საბჭოეთი. ბორჯომს არც სსრკ-ს დაპყრობა გასჭირვებია. ის იყო აბსოლუტურად ყველგან: ბანკეტებზე, ქორწილებში, დაბადების დღეებზე, თეატრში, ოპერაში, კინოში.  ისეთ ისტორიულ მომენტებშიც კი სადაც პლანეტის ბედი წყდებოდა ბორჯომი იდგა. არაფერი ჩაივლიდა მის გარეშე. ის იყო ყველაფრის მოწმე და მნახველი. ამერიკის შეერთებულ შტატებშიც კი იყიდებოდა ცივი ომის ეპოქაში.  გაარღვია რკინის ფარდა.  დედაბუნება შვილებს არ ასხვავებს, ყველაზე ერთნაირად ზრუნავს, ყველას ერთნაირად ავსებს სიცოცხლით.  ასეთია ბორჯომი, დედა ბუნების უპირობო სიყვარული, ჯინივით ბოთლში გამომწყვდეული.  მიუხედავად მრავალი მცდელობისა, ბორჯომს არასდროს დაუკარგავს ქართული იდენტობა, ის ყოველთვის იყო ქართული კულტურის, ცეკვის, სიმღერის, ბუნების, უნიკალური სუფრის და სტუმარ-მასპინძლობის სიმბოლო.  ქართული არამატერიალური სიკეთის მატერიალიზებული მხარე. ის იმდენად ძლიერ არის დაკავშირებული ქართულ მიწასთან, (თანაც პირდაპირი გაგებით) რომ ამ კავშირის გაწყვეტა, ფაქტობრივად წარმოუდგენელია. შეიძლება ითქვას, რომ ბორჯომმა ეს ხანგრძლივი თვითგამორკვევის პერიოდი საქართველოსთან ერთად გამოიარა. საკუთარი თავის პოვნა რთული არ არის.  უბრალოდ ის უნდა მოიშორო, რაც შენ არ გეკუთვნის, რაც გარედან დაგაშენეს და რაც დარჩება ეგა ხარ. ხოლო როცა მაგაზე დადგები, გამყარდები, რადგან  ეგ არის ის, რაც მარადიულია, რასაც ვერავინ და ვერაფერი წაგართმევს.   ბორჯომის ვიზუალში შეტანილმა ქართულმა ორნამენტებმა, მაცოცხლებელი წყალი და მისი ქვეყანა, კიდევ უფრო დააკავშირა ერთმანეთს.  ზოგადად, გეომეტრიული ფიგურები რომ რომელიმე ეთნიკურ კულტურას მიაკუთვნო რთულია.      კარლ გუსტავ იუნგმა შენიშნა, რომ ახალგაზრდობაში მის მიერ ბლოკნოტში გაკეთებული ჩანახატები, ავსტრალიელ აბორიგენების ნახატებს ემთხვეოდა, ამან უდიდეს აღმოჩენას დაუდო საფუძველი, რასაც მან კოლექტიური არაცნობიერი უწოდა. კი, გეომეტრია უნივერსალურია და ეს ფორმები კოლექტიური არაცნობიერების სიღრმეში დევს, მაგრამ როდესაც ის ზედაპირზე ამოდის, ინდივიდუალური ცნობიერების პრიზმაში ტყდება და ლოკალური შტრიხებით იმოსება.   ქართული ორნამენტებიც ასეა, კოლექტიური არაცნობიერიდან წამოსული, მაგრამ ქართულ სულში გარდატეხილი, ზუსტად ისევე როგორც ბორჯომი. დედამიწის წიაღში დაბადებული, მაგრამ ქართულ სულში ჩამოსხმული. 

წყალს მეხსიერება აქვს.  წყალი ინფორმაციას ინახავს.  წყალი ამბავს ჰყვება.       ამაზე მხოლოდ ხალხური თქმულებები და რომანტიკოსი პოეტები კი არა, უკვე მეცნიერებიც კი საუბრობენ.  ახალი კამპანიის მთავარი ამოცანაც ეგ იყო - ბორჯომის წყლის მოყოლილი ამბავი, ჩვენი უცხოეული მეგობრებისთვის გაგვეზიარებინა.    არადა რამდენია მოსაყოლი... 8000 მეტრის სიღრმეში ვულკანური ქანებიდან მთის ნაპრალებს მოუყვება, გზად 60-ზე მეტი ელემენტით მდიდრდება, ჰორიზონტზე სხვა წყლებსაც იერთებს და მიწის გულიდან წამოღებული სითბო ჩვენამდე მოაქვს. არ არის სასწაული, მერე როგორ გინდა ეს ამბავი შენთვის დაიტოვო? Მიუხედავად ასეთი მრავალფეროვანი თავგადასავლისა, აღმოვაჩინეთ, რომ ბორჯომს არასდროს უსაუბრია საკუთარი ზღაპრული წარმოშობის შესახებ.  ან შეიძლება უსაუბრია კიდეც, მაგრამ გულისთქმის ხალხამდე სწორად მიტანას უდიდესი კონცეტრაცია და ძალისხმევა სჭირდება.  Სწორედ ასეთი შემართებით დაიგეგმა კამპანია, რასაც ბორჯომის ლეგენდის გაცოცხლება ჰქვია.  რთული იყო, მაგრამ იმდენად გვიყვარს უცხოელი მეგობრებისთვის ჩვენი უნიკალური კულტურის გაზიარება, ამ სირთულეს არ ვუშინდებით, თუნდაც გრავიტაცია დაგვიდგეს წინ.        ზურმუხტის ფილებზე დაწერილი Სამყაროს პრინციპები არც აქ დარღვეულა.   As above, So below… ახალი კამპანიის კეთებისას ზუსტად იგივე პროცესი მოხდა, რაც ბორჯომის წყლის ფორმირებისას ხდება.  სასურველი შედეგის მისაღწევად 60-ზე მეტი ელემენტი გაერთიანდა:  მუსიკოსები, მოცეკვავეები, ქოფირაითერები, ოპერატორები, რეჟისორები, პროდიუსერები, დიზაინერები, მსახიობები… შეზავდნენ ისევე, როგორც მინერალები მიწის წიაღში. ყველამ თავისი საუკეთესო თვისება ჩააქსოვა, რათა ლეგენდა, ბორჯომის წყალივით ცოცხალი და ხელშესახები გამხდარიყო. შედეგად, ზუსტად ისეთივე უნიკალური და მრავლისმეტყველი კამპანია დაიბადა, როგორიც თავად ბორჯომია.  შეიძლება სწორედ ეგაა ჩვენი ქვეყნის პოტენციალიც - მრავალი ელემენტის შერწყმით რაღაც ახლის შექმნა, რითაც მართლა შეგვიძლია მთელი მსოფლიო გავაოცოთ. სამუშაო იმდენად მასშტაბური იყო, ნიკოფსია და დარუბანდი რა მოსატანია, უკრაინიდან ყაზახეთამდე გადაიჭიმა და ერთდროულად რამდენიმე ქვეყანა მოიცვა.  გაიშალა ბორჯომის დელტა ყველა არხში, ციფრულშიც და არაციფრულშიც. გაცოცხლდა ირემი, გაცოცხლდა მონადირე, გაცოცხლდა ტყე, გაცოცხლდა სიმღერა, გაცოცხლდა ცეკვა, გაცოცხლდა... არა, წყალი ისედაც ცოცხალი იყო და შეიძლება სწორედ მისმა ჩქეფამ შთაბერა სული სხვა დანარჩენებსაც.  დედამიწის გულიდან წამოსული ჩუხჩუხი, თინა დალაქიშვილმა სხვადასხვა ქვეყნის ცნობილ ადამიანს გაანდო.  ჩვენი საუცხოო კულტურის ამბავი უამრავი ადამიანის გულისყურამდე მივიდა, თანაც აკრობატული სიზუსტით.  Ბევრი საუბარი არ არის საჭირო, თავად ნახეთ რგოლიც და სამუშაო პროცესიც.   ოღონდ ერთი პირობით, ამის შესახებ აუცილებლად უამბეთ თქვენს უცხოელ მეგობრებს, რადგან ეს მხოლოდ ბორჯომს არ ეკუთვნის, აქ ყველა იმ ადამიანის დამსახურებაა, ვისაც აქამდე უცეკვია, უმღერია, უბრძოლია, ხაჭაპური დაუცხვია, უცინია, უტირია, კალო ულეწია, ღვინო დაუწურია, წინდა მოუქსოვია, უნადირია... რომ არა მათი უჩინარი შრომა, ვერც ეს კამპანია შედგებოდა.  ბანალურია, მაგრამ ნამდვილად ასეა.  ამ რგოლის უკან მართლა მთელი ქვეყანა დგას, და პრინციპში, ჩვენი მიზანიც სწორედ ამის ჩვენება იყო.  Ბორჯომი, ქვეყნის უკიდეგანო სიმდიდრის ღირსეული მანიფესტაციაა.  დიახ, Წყალს მეხსიერება აქვს და ბორჯომს ყველაფერი ახსოვს რაც მიწის ზედაპირზე მომხდარა და ამიერიდან მოხდება.  გაამოთ, ერთ წვეთში ჩატეული საუკუნოვანი ისტორია.