Гастро культура

Гастро культура

08 ноября, 2023

Боржоми - грузин дастарханының бесінші элементі

Грузин тағамдарының әртүрлілігі мыңдаған жылдар бойы жинақталған білім мен тәжірибені көрсетеді. Грузин үстелі физикалық қажеттіліктерді қанағаттандырып қана қоймайды, сонымен қатар эмоционалды ләззат сыйлайды, күнделікті күйзелісті жеңілдетуге көмектеседі, үйдегі жайлылық, тыныштық пен қауіпсіздік сезімін тудырады. Ол психотерапиялық функцияның бір түрін орындайды

Дастарханды жаю мен безендіру – бұл өзінше жеке өнер. Әр тағамның өз мақсаты бар, әр тағам осы әдемі қойылымда өз рөлін атқарады. 
Кейбір тағамдар қиын кезде берілсе, кейбіреулері мерекелік дастарханға қойылады (мысалы, "лхини" - мереке, көңілді және ән салатын қуанышты отырыстарға арналған), әр тағамның өз уақыты мен орны бар. Тек екі тұрақты зат бар, басқа бәрі соның айналасында құрылуы керек. Ол - нан мен шарап! Олар - грузин дастарханының басты кейіпкерлері, қалғанының бәрі оларға бейімделуі керек. 

Алайда, соңғы жүз жылда бұл қасиетті дуэтке Боржомидің жандандыратын суы қосылды деп сенімді түрде айтуға болады.

Боржомисіз бірде-бір грузин дастарханы жайылмайды. Тағамдар мерекеге байланысты өзгереді: жаңа жылға холодец, Пасхаға - жұмыртқа, паска және чакапули беріледі. Үйлену тойының өзіндік мәзірі бар, "келехи" (еске алу мерекесіне) - өзіндік. Бұл тағамдар бір-бірімен сирек кездеседі, грузин асханасының сахнасында бір-бірін алмастырады, бірақ Боржоми әрқашан өзінің сенімді орнында сақталады, оның тамыры 8000 метр тереңдікке созылғандай мақтанышпен көтеріледі. Ол әдемі зергерлік бұйымдардың арасында асыл тас сияқты тұрады

Боржоми грузин дастарханының ажырамас бөлігіне айналды. Ол әрдайым осында болғандай, ғасырлар бойы қалыптасқан дәстүрге сіңіп кетті. Негізінде, үстелге қойылатынның бәрі Боржоми сияқты топырақ пен судан шығады және бұл дәм мен атмосфераның бірлігін жасайды

Ежелгі философтар Ғаламның құпияларын ашуға тырысты. Көп ойлана келе олар біз көргендердің барлығы төрт негізгі элементтен: жер, от, су және ауадан тұрады деген тұжырымға келді. Өмір осы төрт элементтің өзара әрекеттесуінен пайда болады және олардың пікірінше бүкіл ғарыш олардан тоқылған. Алайда, Аристотель өзінен бұрынғылардың идеяларына өз ойын қосты және осы төрт элементті біріктіретін, оларға мағына беретін тағы бір нәрсе болуы керек деп ойлады. 

Философ тағы бір элементті - кеңістікпен анықталған эфирді енгізді. Ежелгі Грециядан мүлдем тәуелсіз, бесінші элемент ұғымы шығыс философиясында пайда болады, ал ондағы бесінші элементтің рөлі де кеңістікке сәйкес келеді.

Боржоми барлық төрт элементті өзінің барлық әсемдігімен біріктіреді. 8000 метр тереңдіктен атқылаған, әртүрлі тау жыныстарымен және минералдармен байытылған жанартау сияқты атқылап шыққан от, оттегімен қаныққан су - элементтердің толық палитрасы болып табылады. 

Бірақ ол бөтелкеге құйылып, грузин үстелінде лайықты орын алғаннан кейін, грузин дастарханының бесінші элементі, квинтэссенциясына айналады! Оны кейде эфир ретінде елемеуге болады, бірақ ол соншалықты маңызды, грузин тағамдарының дәмді салмағын жеңілдетуге және нанды бұрынғыдан да жағымды етуге дайын.

Share on social media